rakjelita.pl

Badania pomocne w rozpoznaniu raka jelita grubego

Obecnie medycyna jest w stanie zaoferować pacjentom duży wachlarz badań diagnostycznych, które mają na celu zdiagnozowanie raka jelita grubego. Istnieją zarówno badania endoskopowe, obrazowe, jak i laboratoryjne, które pomagają w postawieniu trafnej diagnozy. Im wcześniej zdecydujemy się na diagnozowanie niepokojących nas objawów, tym wcześniej możliwe będzie rozpoczęcie leczenia. Z tego względu, nie warto odkładać badań, na które skierował nas lekarz.

Co w morfologii krwi może wskazywać na raka jelita grubego?

Na rozpoznanie raka jelita grubego może wskazywać niedokrwistość z niedoboru żelaza, stwierdzona na podstawie morfologii krwi. Oczywiście, nie każda niedokrwistość świadczy o nowotworze złośliwym jelita grubego, ale w przypadku wystąpienia tego odchylenia u osób powyżej 50 roku życia, powinno się pomyśleć o raku jelita grubego.

Na niedokrwistość z niedoboru żelaza wskazuje obniżenie wielkości krwinki czerwonej, obniżenie stężenia hemoglobiny, a także obniżenie liczby krwinek czerwonych (erytrocytów). Niedokrwistość może świadczyć o raku prawej połowy okrężnicy i wynika z utraty krwi drogą przewodu pokarmowego (z krwawiącego guza). Potwierdzeniem utajonego krwawienia jest dodatni wynik testu na krew utajoną w kale.

Marker nowotworowy CEA - jakie jest jego znaczenie w diagnostyce raka jelita grubego?

Antygen CEA (antygen rakowo-płodowy) ma ograniczone zastosowanie w diagnozowaniu raka jelita grubego, ponieważ jego poziom rośnie nie tylko w tym nowotworze złośliwym. Antygen CEA wzrasta także w przebiegu raka żołądka, raka trzustki i sutka. Co więcej, antygen rakowo-płodowy może rosnąć w takich schorzeniach, jak marskość wątroby, czy wrzodziejące zapalenie jelita grubego, a również u osób palących. Nie jest więc to badanie, które może potwierdzić diagnozę raka jelita grubego. Antygen ten ma większe zastosowanie w rozpoznaniu wznowy nowotworu po leczeniu operacyjnym.

Kolonoskopia - podstawa rozpoznania raka jelita grubego

Jest to najważniejsze badanie służące do rozpoznania raka jelita grubego. Badanie endoskopowe pozwala uwidocznić guza i pobrać wycinki do badania histologicznego (badania pod mikroskopem). Najczęstszym histologicznym rozpoznaniem w przypadku raka jelita grubego jest gruczolakorak, zdecydowanie rzadziej otrzymujemy inne rozpoznanie histologiczne.

Kolonoskopia pozwala na obejrzenie całego jelita grubego i zlokalizowanie ewentualnych, dodatkowych ognisk raka. Kolonoskopia jest badaniem przesiewowym, które pozwala również na zdiagnozowanie stanów przedrakowych (polipów gruczolakowatych) u bezobjawowych pacjentów.

Badania obrazowe w diagnostyce raka jelita grubego

Badania obrazowe, jakie można wykorzystać w diagnostyce raka jelita grubego to tomografia komputerowa (TK) oraz rezonans magnetyczny (MR). Dzięki tym badaniom można z dużą dokładnością określić stopień zaawansowania nowotworu i obecność ewentualnych przerzutów odległych. Najczęstszą lokalizacją przerzutów w raku jelita grubego jest wątroba. Określenie zaawansowania nowotworu i obecności przerzutów jest ważne przy ustalaniu najlepszej metody leczenia.

Kolejnym badaniem obrazowym, którego można użyć do oceny rozległości procesu nowotworowego jest badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej (USG). Przy użyciu USG można zobrazować przerzuty raka jelita grubego do wątroby, jednak badanie to jest mniej dokładnie, niż rezonans i tomografia.

Pozytonowa tomografia emisyjna (w skrócie PET) wykorzystuje do obrazowania izotopy promieniotwórcze, dzięki czemu umożliwia wykrywanie wznowy raka jelita grubego po operacji.

Klasyfikacja dotycząca zaawansowania raka jelita grubego

Raka jelita grubego w zależności od zaawansowania choroby można podzielić na pewne stopnie - od stopnia 0 do stopnia IV. W zależności od stopnia zaawansowania możliwe jest przewidywanie rokowania co do przeżycia. W stopniu 0 rak ograniczony jest do błony śluzowej jelita i nie nacieka głębszych warstw tkanki jelita. W tym przypadku rokowanie do przeżycia jest bardzo dobre - 100% pacjentów przeżywa 5 lat.

Stopień I charakteryzuje się tym, że guz nie przekracza błony mięśniowej ściany jelita (zajęta jest jedynie znajdująca się pod błoną śluzową błona podśluzowa), 5-letnie przeżycie w tej sytuacji wynosi 85-100%.

W II stopniu zaawansowania mamy do czynienia z guzem, który przekracza ścianę jelita. W tym przypadku 5-letnie przeżycie wynosi 50-80%.

III stopień zaawansowanie wiąże się już z obecnością przerzutów, które lokalizują się węzłach chłonnych. Rokowanie do przeżycia jest znacznie gorsze - 30-60% pacjentów przeżywa 5 lat.

Najgorszym rokowaniem charakteryzuje się jednak IV stopień zaawansowania raka jelita grubego. W tej sytuacji obecne są nie tylko przerzuty w węzłach chłonnych, ale również przerzuty odległe (na przykład do wątroby, płuc, mózgu). 5-letnie przeżycie w stopniu IV wynosi zaledwie kilka procent.

Klasyfikacja zaawansowania pokazuje, że im szybciej zdiagnozujemy nowotwór złośliwy jelita grubego, tym większa jest szansa na wyleczenie choroby i przeżycie. Warto więc skorzystać z badań przesiewowych i dać sobie szansę na długie życie bez nowotworu.